Gỡ vướng cho doanh nghiệp, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 43/NQ-CP về một số nhiệm vụ trọng điểm cách tân thủ tục hành chính trong hình thành và thi hành dự án bất động sản đầu tư có sử dụng đất để cải thiện môi trường kinh doanh.
* Luật Đất đai sửa đổi có gì cần lưu ý?
* “Ngộp” với thủ tục, tiền sử dụng đất
Tuy nhiên, sau hơn 2 tháng ban hành, những cách tân được coi là quan trọng trong Nghị quyết vẫn chưa được thực hiện trong thực tế.
“Lãnh địa” ngành, lĩnh vực
“Lãnh địa,” đó là cụm từ mà doanh nghiệp không ngần ngại thường dùng để nói về việc hình thành và thực hiện dự án đầu tư có sử dụng đất hiện nay.
Ông Chu Đức Lượng, Chủ tịch Tập đoàn Phú Mỹ (Hà Nội), cho hay các thủ thô lỗ hành chính liên can đến đất đai khá chặt chẽ chẽ, mỗi ngành một “lãnh địa,” quy hoạch lãnh địa riêng, liên lạc lãnh địa riêng nên dù được giao chủ trì nhưng ngành kế hoạch-đầu tư vẫn bị các sở, ngành khác chi phối.
Chỉ riêng việc xác định quy hoạch, Sở Kế hoạch-Đầu tư Hà Nội khẳng định phù hợp nhưng Viện quy hoạch nói không phù hợp, hoặc không trả lời, mọi việc trở nên ách tắc ban nha dat mat duong ven ho tay ban nha dat mat duong ven ho tay. Trong khi chỉ cần một cuộc họp để hợp nhất quan điểm, các sở, ngành, cô đơn vị phải tổ chức đến bốn cuộc họp riêng rẽ và để tổ chức được mỗi cuộc mất từ một đến hai tháng, như vậy doanh nghiệp phải chờ tám tháng.
Dẫn chứng từ các đề án đầu tư khu công nghiệp, nhà phố ở cho công nhân dịp của Tập đoàn, ông Chu Đức Lượng cho biết các dự án phải đợi ít nhất hai năm để hoàn thành các thủ thô tục đầu tư trong khi chỉ cần chín tháng để xây dựng và đưa dự án bất động sản vào hoạt động.
“Ì ạch” hơn Tập đoàn Phú Mỹ, Công ty trách nhiệm hữu kì hạn Du lịch Sao Việt (Phú Yên) đã mất bốn năm lo thủ tục đất đai cho dự án đầu tư khu du lịch sinh thái nghỉ dưỡng tại xã An Phú, thành phố Tuy Hòa và hiện vẫn còn nhiều phần việc cần tiếp thô lỗ giải quyết.
Vướng mắc mà doanh nghiệp đang gặp phải, theo bà Trần Thị Tâm, Phó Chủ tịch Hội đồng quản trị, đó là để chờ tỉnh ra được giá thuê đất, để được hưởng ưu đãi miễn là tiền thuê đất theo quy định, công ty phải thực hiện rất nhiều thủ thô tục nhiêu khê, qua nhiều “cửa.”
Là Chủ tịch Hội công ty Phú Yên, nắm rõ những vướng mắc của các hội viên và bản thân cũng gặp không ít rào cản khi triển khai các đề án đầu tư có liên can đến sử dụng đất đai, ông Ngô Đa Thọ, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần IDP chính trực cho rằng vẫn còn những nhũng nhiễu, gây khó khăn cho doanh nghiệp. Để thi hành được một đề án đầu tư, công ty phải đi tới đi lui, qua nhiều sở, ban, ngành và muốn làm cho nhanh để thời cơ đầu tư không vuột khỏi tay, CDT buộc lòng phải “chạy.”
Ông Nguyễn Hoài Nam, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần đầu tư xây dựng NHS Hà Nội, cũng cho hay các thủ thô tục dính líu đến hồ sơ đề xuất cấp dự án, cấp giấy thị thực đầu tư, chấp thuận dự án về nhà ở có nhiều điểm trùng lặp khiến công ty phải khổ sở vì lo thủ tục và chờ đợi.
Kỳ vọng tháo gỡ “nút thắt”
Để tháo gỡ “nút thắt” về thủ thô lỗ hành chính trong hình thành và chấp hành dự án đầu tư có sử dụng đất, khơi thông dòng vốn đầu tư của xã hội, đồng thời tạo môi trường mua bán minh bạch, bình đẳng, thông thoáng, thuận lợi, rút ngắn thời khắc và dành dụm chi phí cho nhà phố đầu tư, mới đây Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 43/NQ-CP. Nghị quyết được các công ty đón chờ như một "phao cứu sinh" trong lĩnh vực được coi là gian truân nhất trong việc thi hành các thủ tục đầu tư.
Với việc cắt giảm 12 thủ tục hành chính và đơn sơ hóa nhiều thủ tục có liên quan, nếu chấp hành triệt để các phương án theo quy định, thời khắc thi hành thủ thô lỗ hành chính của nhà đầu tư sẽ giảm còn 50% so với trước đây, từ 155-865 ngày vận hành xuống còn khoảng 80-480 ngày làm việc.
Các công ty cho rằng trong bối cảnh nền kinh tế đang gặp nhiều khó khăn, Nghị quyết 43 ra đời là rất cần thiết, nắm bắt đúng nhu cầu của doanh nghiệp. Nhiều công việc trước đây nhà phố đầu tư phải thi hành như thủ thô tục cấp giấy phép quy hoạch, nộp trích lục bản đồ địa chính… nay được trả về đúng “vai” cho nhà phố quản lý.
Ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Phó giám đốc Sở Tài Nguyên và Môi trường Hà Nội, tin tưởng Nghị quyết sẽ bảo đảm tốt hơn lợi quyền cho nhà phố đầu tư, các thủ tục sẽ thông thoáng và rõ ràng hơn. Nghị quyết cũng là căn cứ thuận lợi để các cơ quan, các ngành tìm ra tiếng tóm lại về những vấn đề trước đây gây nhiều tranh cãi, đặc biệt là trong trường hợp bán đấu giá quyền thường dùng đất.
Nhìn nhận những thuận tiện do Nghị quyết mang lại, Phó giám đốc Sở Kế hoạch-Đầu tư Phú Yên Lê Văn Thứ cho rằng đối với lĩnh vực đầu tư nước ngoài, việc huỷ bỏ thủ tục đăng ký đầu tư đối với đề án thuộc chuyên ngành đầu tư không có điều kiện, thay thế thủ thô tục thẩm tra cấp Giấy chứng nhận đầu tư bằng thủ tục đăng ký đầu tư với nội dung đăng ký lẻ loi giản, lồng ghép các nội dung xét duyệt của các thủ thô lỗ đăng ký đầu tư và thẩm tra, cấp giấy chứng nhận đầu tư vào các nội dung xét duyệt của thủ tục chấp nhận chủ trương đầu tư... nếu được thi hành sẽ là bước cải tiến mới, trọng điểm đối với nhà phố đầu tư nước ngoài.
Từ năm 2012, Phú Yên đã thực hiện lồng ghép nội dung chấp thuận chủ trương đầu tư và giới thiệu địa điểm đồng thời trong một bộ hồ sơ và một văn bản (Thông báo chủ trương đầu tư dự án) của Ủy ban quần chúng. # cấp tỉnh hoặc cấp huyện, đem lại những tiện lợi rõ rệt cho nhà đầu tư.
Tuy nhiên, để Nghị quyết đi vào cuộc sống, các nhà quản lý, các doanh nghiệp cho rằng vẫn còn không ít mắc mứu cần giải quyết.
Theo bà Lê Thị Huỳnh Mai, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư Thành phố Hồ Chí Minh, Nghị quyết vẫn còn những điểm chưa rõ ràng. Khái niệm đề án có thường dùng đất được đề cập trong Nghị quyết còn chung chung, chưa cụ thể là dự án bất động sản gì. Nghị quyết nêu bãi bỏ thủ thô lỗ cấp giấy chứng nhận đầu tư đối với các đề án có sử dụng đất không thuộc lĩnh vực đầu tư có điều kiện, nhưng không nêu rõ các dự án bất động sản vị trí trong các khu công nghiệp, khu chế xuất có phải cấp giấy chứng nhận đầu tư hay không.
Đây cũng là e ngại của các công ty hiện nay. Ông Nguyễn Hoài Nam, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần đầu tư thi công NHS (Hà Nội) cho biết các công ty rất mong chờ Nghị quyết 43 được tiến hành sẽ rút ngắn thời khắc thực hiện các thủ tục hành chính. Song, ông cũng không khỏi lo phiền những điểm lủng củng giữa Nghị quyết với nội dung một số Luật hiện hành.
Cùng chung mối quan ngại, Phó giám đốc Sở Kế hoạch-Đầu tư Phú Yên Lê Văn Thứ băn khoăn: tấp tễnh về quản lý đầu tư liên can đến nhiều Luật khác như: Đầu tư, Xây dựng, Đất đai, Môi trường. Trong khi Luật đầu tư chưa sửa đổi, các luật còn lại mới sửa đổi, đang trong quá trình hướng dẫn thực hiện bằng các Nghị định, Thông tư, việc điều chỉnh cần phải đồng bộ với các Luật khác. Bên cạnh đó, sau khi thực hiện thủ thô lỗ đăng ký, thẩm tra đầu tư, để tiếp thô tục bắt đầu dự án, nhà mặt phố đầu tư vẫn phải thi hành vô số các thủ thô tục có liên quan, từ xin các giấy phép, thi hành thủ thô lỗ về đất đai, xây dựng dựng…
Thực tế cho thấy, có một sự trùng lặp rất lớn giữa thủ thô tục đầu tư theo luật đầu tư và thủ tục về đất đai, xây dựng tác phẩm và an ninh môi trường. Ví dụ như căn cứ cấp giấy chứng nhận đầu tư (theo trình tự thẩm tra dự án) và căn cứ giao đất, cho thuê đất đều có tiêu chí là thích hợp quy hoạch thường dùng đất, quy hoạch thi công và quan tâm sử dụng đất.
Căn cứ thẩm tra cấp giấy chứng nhận đầu tư và kiểu dáng cơ sở của dự án bất động sản đầu tư xây dựng tác phẩm đều có việc thẩm định sự hợp lý quy hoạch về xây dựng và phải thẩm tra biện pháp về môi trường. Điều này trùng lặp và lang quân chéo với kiểm tra thưa đánh giá tác động môi trường hoặc đăng ký cam kết an ninh môi trường được chấp hành theo quy định khá cụ thể tại Luật Bảo vệ môi trường và dự định hướng dẫn thi hành.
Thực hiện cải cách thủ tục hành chính theo Nghị quyết 43/NQ-CP đề nghị sự liên thông giữa các ngành phải đồng bộ và sự phối hợp rất nhịp nhàng. Chỉ một khâu thiếu đồng bộ sẽ ảnh hưởng đến cả dây chuyền thủ tục bán biệt thự lão thành cách mạng yên hòa. Điều này lý giải tại sao sau hơn hai tháng Nghị quyết được ban hành, chưa doanh nghiệp nào được hưởng lợi từ những cách tân quan trọng đó./.
Chu Thanh Vân
vietnam+
Ông Trần Ngọc Quang (đứng) giữa Quyền TTK Hiệp hội BĐS